Cách đọc một bài báo khoa học

Tầm quan trọng của  việc đọc và đọc có chọn lọc

Đọc là một việc không thể thiếu trong quá trình học tập, thu nhận thông tin. Tuy nhiên, trong thời đại thông tin bùng nổ như hiện nay, chúng ta không thể có đủ thời gian để đọc tất cả những gì chúng ta cần. Ngoài ra, số lượng bài báo khoa học được xuất bản hàng năm trên các tạp chí khoa học uy tín là rất lớn và không phải tất cả các bài báo đều có chất lượng tốt.

Một số mục tiêu đọc bài báo khoa học
Để đọc và hiểu được một bài báo khoa học là một công việc không hề dễ. Với mỗi một mục tiêu đọc báo khoa học khác nhau, chúng ta lại yêu cầu mình những mức độ thu nhận thông tin khác nhau. Dưới đây là một số mục tiêu đọc bài báo khoa học

• Đọc vì bài báo đó viết về nội dung mà bạn yêu thích
• Đọc vì bài báo đó viết về nội dung mà bạn biết ít và bạn muốn biết nhiều hơn
• Đọc vì bài báo đó viết về nội dung mà bạn chưa biết và bạn muốn biết thêm để làm giàu kiến thức của mình
• Đọc vì bài báo đó viết về vấn đề mà bạn đang gặp khó khăn và phải giải quyết
• Đọc vì bạn được giao nhiệm vụ đọc

Cấu trúc một bài báo khoa học

Dù tên gọi của các phần trong một bài báo khoa học có thể khác nhau nhưng về mặt nội dung, một bài báo khoa học thường được cấu trúc thành các phần như sau:

• Tiêu đề
• Tóm tắt
• Giới thiệu
• Phương pháp nghiên cứu
• Kết quả nghiên cứu
• Đánh giá về kết quả tìm được

Việc bài báo được cấu trúc rõ ràng thành các phần như vậy giúp cho người đọc dễ dàng nắm bắt được nội dung chính hơn.

Cách đọc một bài báo khoa học

Việc thu nhận những thông tin của một bài báo khoa học không hề dễ dàng. Vì vậy, nếu chúng ta đọc báo khoa học theo trình tự từ phần đầu đến phần cuối thì chúng ta dễ bị mệt mỏi và nản chí khi sau khi đọc được một đoạn dài mà khối lượng thông tin, kiến thức thu được vẫn không đáng kể. Do đó, khi đọc một bài báo khoa học, chúng ta nên tìm đọc những ý tổng quan của bài báo trước khi đi vào đọc chi tiết về nội dung bài báo.

Khi đọc một bài báo khoa học, chúng ta nên đọc theo trình tự sau:

• Tiêu đề
• Tóm tắt
• Kết luận
• Phương pháp
• Kết quả
• Giới thiệu
• Đánh giá về kết quả tìm được

Kết luận
Việc đọc để thu nhận thông tin và tạo kiến thức mới là công việc đầy khó khăn vất vả. Phát triển kỹ năng đọc giúp chúng ta hoàn thành việc đọc bài báo khoa học nhanh và hiệu quả.

PPNC - Các loại biến trong nghiên cứu

Biến rời rạc và biến liên tục
Theo cách phân loại này, ta chia các biến thành 2 nhóm là:

• Biến phân nhóm (hay biến rời rạc)
• Biến liên tục

Biến phân nhóm là biến rời rạc hay biến định tính

Biến phân nhóm lại được phân là thành các loại sau:

• Biến định danh
• Biến phân đôi
• Biến thứ tự

Mỗi loại biến này lại có các nhóm hoặc các cấp độ

Ví dụ:
Nghề nghiệp lựa chọn của sinh viên đại học. Ta có thể đặt một câu hỏi đóng liên quan đến sự lựa chọn của sinh viên đại học như sau:

• Câu hỏi 1: Nghề nghiệp dự định của bạn là gì?
• Câu hỏi 2: Yếu tố quan trọng nhất liên quan đến sự lựa chọn nghề nghiệp của bạn là gì?

Câu hỏi đầu tiên là câu hỏi phân nhóm còn câu hỏi thứ 2 là câu hỏi về cấp độ.

Với câu hỏi thứ 1, các nhóm lựa chọn có thể là:

• Kiến trúc sư
• Luật sư
• Kỹ sư
• Nha sĩ
• Bác sĩ
• Chủ doanh nghiệp
• Nhà hoạt động xã hội
• Giáo viên
• ...

Đối với câu hỏi 2, ta có các cấp độ từ 1 đến 5 của các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn nghề nghiệp (1=ít quan trọng nhất, 5=quan trọng nhất)

• Triển vọng nghề nghiệp
• Bản chất nghề nghiệp
• Điều kiện làm việc
• Lương thưởng

Biến định danh

Ví dụ
Câu hỏi: Giới tính của bạn là gì
Trả lời: Nam, nữ
Biến: giới tính
Nhóm: Nam, nữ

Câu hỏi: Bạn quan tâm đến loại nhà đất nào?
Trả lời: Một ngôi nhà (hoặc căn hộ)
Biến: Loại nhà đất
Nhóm: Nhà, căn hộ

Câu hỏi: Màu tóc của bạn là gì?
Trả lời: Đen (hoặc nâu, đỏ, vàng)
Biến: Màu tóc
Nhóm: Đên, nâu, đỏ, vàng

Câu hỏi: Nhóm máu của bạn là gì?
Trả lời: A (hoặc, B, O, AB)
Biến: Nhóm máu
Nhóm: A, B, AB, O

Đặc điểm của biến định danh là:

• Bao gồm từ 2 nhóm trở lên
• Các nhóm của biến định danh không có một trật tự nhất định (các nhóm không sắp xếp theo các cấp độ)

Biến phân đôi

Ví dụ
Câu hỏi: Bạn là nam hay nữ?
Trả lời: Nam (hoặc nữ)
Biến: Giới tính
Nhóm: Nam, nữ

Câu hỏi: Bạn có thích xem TV hay không?
Trả lời: Có (hoặc không)
Biến: Ý kiến về việc xem TV
Nhóm: Có, không

Câu hỏi: Tình trạng việc làm của bạn là gì?
Trả lời: Đi làm (hoặc thất nghiệp)
Biến: Tình trạng việc làm
Nhóm: Đi làm, thất nghiệp

Đặc điểm của biến phân đôi là có 2 nhóm

Các nhóm của biến phân đôi có thể là cố định (nam, nữ) hoặc có thể được tạo ra bởi người nghiên cứu (thích, không thích xem TV). Trong trường hợp người nghiên cứu tự thiết kế ra các nhóm thì số nhóm có thể nhiều hơn 2 (Rất thích, thích, bình thường, không thích, rất không thích). Trường hợp có nhiều hơn 2 nhóm này thì biến phân đôi trở thành biến định danh.

Biến phân đôi là trường hợp đặc biệt của biến định danh

Biến thứ tự

Là một trường hợp của biến phân nhóm, biến thứ tự có ít nhất 2 nhóm. Tuy nhiên, không giống như biến định danh, biến thứ tự có thể sắp xếp các nhóm theo thứ bậc.

Ví dụ
Câu hỏi: Bạn bắt đầu học đại học năm nào?
Trả lời: 2005, 2006, 2007,2008, 2009
Biến: Năm bắt đầu học đại học
Cấp bậc: 2005, 2006, 2007,2008, 2009

Câu hỏi: Bạn có thích xem TV không?
Trả lời: Thích (Hoặc rất không thích, không thích, bình thường, rất thích)
Biến: Sở thích xem TV
Cấp bậc: rất không thích, không thích, bình thường, rất thích

Câu hỏi: Bạn có đồng ý với nhận định sau không?
Bằng đại học là yếu tố quan trọng để có công việc tốt
Trả lời: Rất không đồng ý (hoặc không đồng ý, không phản đối cũng không đồng ý, đồng ý, rất đồng ý)
Biến: Tầm quan trọng của bằng đại học đối với việc có một việc làm tốt
Cấp bậc: Rất không đồng ý (hoặc không đồng ý, không phản đối cũng không đồng ý, đồng ý, rất đồng ý)

Biến liên tục

Biến khoảng mức độ

Ví dụ
Biến: Nhiệt độ (độ C hoặc độ F)
Giải thích: Khoảng cách nhiệt độ từ 20 đến 30 độ cũng bằng khoảng cách nhiệt độ từ 30 đến 40 độ. Tuy nhiên, đây không phải là biến tỷ lệ vì 0 độ C không có nghĩa là không có nhiệt độ.

Biến tỷ lệ
Khi biến khoảng mức độ thỏa mãn điều kiện: giá trị 0 có nghĩa là không có.

Ví dụ
Biến: Khoảng cách
Giải thích: Khoảng cách là 0m thì có nghĩa là không có khoảng cách, khoảng cách là 10m thì gấp đôi khoảng cách là 5m. 



Tham khảo
1. Types of variables